Blog

Najlepsze praktyki w zakresie skutecznych wskaźników IT

7
min czytania
Down arrow button

Blog >

Najlepsze praktyki w zakresie skutecznych wskaźników IT
Agile

Skuteczne mierzenie i raportowanie wydajności IT jest kluczowe dla efektywnego  zarządzania zasobami, podejmowania świadomych decyzji i realizacji strategicznych celów biznesowych. Przyjrzyjmy się podstawowym wskaźnikom efektywności oraz najlepszym praktykom raportowania, które wspierają zarządzanie kosztami, wydajnością operacyjną i strategicznymi celami biznesowymi.

Wprowadzenie do metryk oraz wskaźników raportowania w IT

Metryki IT to konkretne wskaźniki, które umożliwiają dokładne mierzenie wydajności systemów, procesów oraz zespołów IT. Są one niezbędnym narzędziem dla menedżerów IT, pomagającym w monitorowaniu, analizie i optymalizacji różnych aspektów działalności technologicznej organizacji. KPI (Key Performance Indicators) odgrywają kluczową rolę w ocenie efektywności organizacji. Mierzą one, postępy w realizacji kluczowych celów strategicznych, co pozwala na ocenę, czy działania IT są zgodne z wizją i strategią firmy.

Metryki finansowe

Metryki finansowe odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu działami IT, ponieważ umożliwiają precyzyjne monitorowanie kosztów oraz efektywne budżetowanie. Na przykład, wskaźnik całkowitego kosztu posiadania (Total Cost of Ownership - TCO) jest często używany w zarządzaniu IT do oceny rzeczywistych kosztów związanych z posiadaniem i utrzymaniem infrastruktury IT. TCO obejmuje nie tylko początkowe koszty zakupu sprzętu i oprogramowania, ale także bieżące koszty operacyjne, takie jak koszty energii, utrzymania, wsparcia technicznego oraz koszty zarządzania.


Metryki pozwalają na śledzenie wydatków, identyfikację obszarów wymagających optymalizacji i zapewnienie, że zasoby finansowe są wykorzystywane w sposób maksymalnie efektywny. Dzięki metrykom finansowym menedżerowie IT mogą podejmować lepiej uzasadnione decyzje budżetowe i strategiczne, co przyczynia się do ogólnego sukcesu organizacji.

Przykładowe metryki finansowe:

  • IT Spend vs. Plan - metryka ta porównuje rzeczywiste wydatki IT z planowanym budżetem.

Pozwala na monitorowanie, czy wydatki IT są zgodne z ustalonym planem finansowym, co pomaga w utrzymaniu kontroli nad budżetem i zapobiega przekroczeniu kosztów. Regularne porównywanie wydatków z planem umożliwia szybkie wykrywanie odchyleń i podejmowanie działań korygujących.

  • Application & Service Total Cost - całkowity koszt poszczególnych aplikacji i usług IT, obejmujący koszty licencji, utrzymania, wsparcia technicznego i infrastruktury.

Umożliwia dokładną analizę kosztów związanych z utrzymaniem i rozwijaniem aplikacji oraz usług IT. Dzięki tej metryce można identyfikować najbardziej kosztowne elementy środowiska IT i podejmować decyzje dotyczące optymalizacji kosztów, np. poprzez konsolidację aplikacji lub renegocjację umów licencyjnych.

  • % IT Spend on Cloud - procent wydatków IT przeznaczonych na rozwiązania chmurowe.

Pomaga w ocenie stopnia adopcji technologii chmurowych w organizacji oraz w monitorowaniu kosztów związanych z migracją i utrzymaniem usług w chmurze. Wzrost tego wskaźnika może wskazywać na strategiczne przesunięcie w kierunku chmury, co często wiąże się z korzyściami w postaci większej elastyczności i skalowalności, ale również wymaga ścisłego monitorowania kosztów, aby uniknąć nieoczekiwanych wydatków.


Istnieje wiele korzyści związanych z przejściem na rozwiązania chmurowe, m.in: redukcja kosztów, gdzie przenosząc infrastrukturę do chmury, organizacje mogą zredukować koszty związane z zakupem i utrzymaniem sprzętu oraz oprogramowania. Opłaty za usługi chmurowe są zazwyczaj niższe niż koszty utrzymania własnych centrów danych. Ważnym aspektem jest także skalowalność. Rozwiązania chmurowe umożliwiają łatwe i szybkie dostosowanie zasobów do bieżących potrzeb biznesowych. Dzięki temu firmy mogą zwiększać lub zmniejszać wykorzystanie zasobów IT w zależności od zapotrzebowania, co pozwala na efektywne zarządzanie kosztami.

  • Total Cost of Ownership (TCO) - całkowity koszt posiadania i użytkowania zasobów IT, obejmujący koszty zakupu, wdrożenia, utrzymania i końcowej likwidacji.

TCO zapewnia pełen obraz kosztów związanych z zasobami IT, co jest niezbędne do oceny opłacalności inwestycji technologicznych. Pozwala na bardziej świadome podejmowanie decyzji dotyczących inwestycji w nowe technologie i projekty IT.

  • Return on Investment (ROI) - wskaźnik zwrotu z inwestycji IT, który mierzy zyski w stosunku do poniesionych kosztów.

ROI pozwala ocenić efektywność finansową projektów IT, umożliwiając menedżerom porównanie różnych inicjatyw i wybór tych, które przynoszą największą wartość dla organizacji. Wysoki ROI wskazuje na opłacalne inwestycje, podczas gdy niski ROI może sugerować konieczność ponownej oceny lub modyfikacji strategii inwestycyjnej.

ROI można również wykorzystywać do określania priorytetów inwestycyjnych w firmie. Analizując wskaźniki ROI dla różnych projektów IT, menedżerowie mogą identyfikować najbardziej opłacalne projekty. Projekty z najwyższym ROI powinny być traktowane jako priorytetowe, ponieważ przynoszą największą wartość w stosunku do poniesionych kosztów.

Dzięki wskaźnikowi ROI, firmy mogą również lepiej przydzielać zasoby finansowe, ludzkie i technologiczne do tych inicjatyw, które przynoszą największy zwrot z inwestycji.

Metryki operacyjne

Metryki operacyjne są niezbędne do oceny efektywności codziennych działań IT. Umożliwiają one monitorowanie, analizowanie i optymalizowanie procesów operacyjnych, co jest kluczowe dla zapewnienia stabilności, niezawodności i wysokiej jakości usług IT. Dzięki nim można szybko identyfikować problemy, minimalizować czas przestoju i poprawiać ogólną wydajność systemów IT.

Czas reakcji na incydenty - średni czas potrzebny na odpowiedź na zgłoszone incydenty, mierzący, jak szybko zespół IT reaguje na problemy zgłaszane przez użytkowników.

Krótszy czas reakcji oznacza szybsze rozwiązanie problemów, co minimalizuje wpływ incydentów na działalność firmy. Monitorowanie tej metryki pozwala na ocenę skuteczności zespołu wsparcia i identyfikację obszarów, które wymagają usprawnienia.

Dostępność systemów - procent czasu, w którym systemy są dostępne dla użytkowników, zwykle wyrażany w formie wskaźnika dostępności (np. 99.9%).

Wysoki wskaźnik dostępności jest kluczowy dla zapewnienia ciągłości biznesowej. Monitorowanie dostępności systemów pozwala na szybkie wykrycie problemów, takich jak awarie sprzętu, błędy oprogramowania czy problemy z siecią, co umożliwia ich szybką eliminację. Regularne raportowanie dostępności pomaga również w utrzymaniu wysokiego poziomu satysfakcji użytkowników oraz w spełnianiu wymagań SLA (Service Level Agreement).

Czas Przestoju - łączny czas, w którym systemy były niedostępne z powodu awarii lub innych problemów technicznych, często wyrażany w godzinach lub minutach.

Analiza czasu przestoju jest kluczowa dla oceny wpływu awarii na działalność organizacji. Monitorowanie tej metryki pozwala również na identyfikację wzorców awarii, co umożliwia wprowadzenie działań zapobiegawczych, takich jak aktualizacje oprogramowania, poprawki sprzętowe czy optymalizacja konfiguracji systemów.

KPI - Klucz do skutecznego raportowania wyników w IT

Wskaźniki KPI są fundamentalnym narzędziem w zarządzaniu IT, umożliwiającym ocenę i prognozowanie wyników działań IT. Można je podzielić na dwie główne kategorie: KPI prowadzące oraz KPI opóźniające. Każdy z tych typów odgrywa inną rolę w analizie wydajności i skuteczności działań IT. Zrozumienie różnicy między nimi pozwala na bardziej efektywne prognozowanie wyników oraz retrospektywną analizę działań, co jest niezbędne dla ciągłego doskonalenia procesów i osiągania strategicznych celów organizacji.

KPI prowadzące

znane również jako wskaźniki wiodące, są używane do przewidywania przyszłych wyników. Dzięki nim można wcześniej zidentyfikować potencjalne problemy i szanse, co pozwala na wprowadzenie działań korygujących i optymalizujących. W kontekście IT, wskaźniki prowadzące są szczególnie cenne, ponieważ umożliwiają przygotowanie organizacji na przyszłe wyzwania i zmiany. Przykłady KPI Prowadzących w IT:

  • Wskaźnik testów automatycznych - procent testów, które są zautomatyzowane.


Wysoki odsetek testów automatycznych jest wskaźnikiem przyszłej jakości oprogramowania. Automatyzacja testów przyspiesza proces testowania, redukując liczbę błędów i zwiększając pokrycie testowe. Dzięki temu można wcześniej wykryć i naprawić błędy, co przekłada się na wyższą jakość końcowego produktu i skrócenie czasu wprowadzenia nowego oprogramowania na rynek.

  • Wskaźnik wykorzystania zasobów - procent zasobów IT (serwerów, pamięci, przepustowości sieci) wykorzystywanych w czasie rzeczywistym.


Monitorowanie wykorzystania zasobów pozwala przewidzieć przyszłe potrzeby i planować skalowanie infrastruktury. Dzięki tej metryce można unikać przeciążenia systemów, co zmniejsza ryzyko awarii i zapewnia płynne działanie aplikacji.

  • Wskaźnik przeglądów kodów - Liczba przeglądów kodów wykonanych na 1000 linii kodu.

Regularne przeglądy kodów są kluczowe dla utrzymania wysokiej jakości oprogramowania. Wskaźnik ten pomaga prognozować przyszłą jakość kodu i identyfikować obszary wymagające poprawy, co zmniejsza liczbę błędów i poprawia stabilność aplikacji.

KPI opóźniające

znane również jako wskaźniki opóźniające, mierzą wyniki z przeszłości. Dzięki nim można ocenić skuteczność działań IT, analizować wyniki i wyciągać wnioski na przyszłość. Wskaźniki te są niezbędne do retrospektywnej analizy, pozwalając na ocenę skuteczności działań oraz identyfikację trendów i wzorców. Przykłady KPI Opóźniających w IT:

  • Czas realizacji funkcji (Lead Time) - średni czas potrzebny na dostarczenie nowej funkcji od momentu jej zaplanowania do wdrożenia.

Czas realizacji funkcji jest kluczowym wskaźnikiem efektywności zespołu deweloperskiego. Krótszy czas realizacji wskazuje na wyższą efektywność i lepszą organizację pracy zespołu. Monitorowanie tego wskaźnika pozwala na ocenę wydajności procesów deweloperskich i wprowadzanie usprawnień.

  • Liczba błędów w produkcie - liczba błędów zgłoszonych przez użytkowników w określonym czasie po wdrożeniu nowej funkcji lub wersji oprogramowania.

Wysoka liczba błędów po wdrożeniu może wskazywać na problemy z jakością kodu lub nieodpowiednie testowanie. Analiza tej metryki pozwala ocenić skuteczność działań naprawczych oraz identyfikować obszary wymagające poprawy w procesie tworzenia oprogramowania.

  • Średni Czas Naprawy (MTTR) - średni czas potrzebny na naprawę incydentu od momentu jego zgłoszenia do jego rozwiązania.

MTTR jest kluczowym wskaźnikiem skuteczności zespołu wsparcia technicznego. Krótszy MTTR oznacza szybsze przywrócenie funkcjonalności systemów i minimalizowanie wpływu awarii na działalność firmy. Regularne monitorowanie tej metryki pozwala na ocenę efektywności procesów zarządzania incydentami i doskonalenie tych procesów.

Przykłady zastosowania metryk w praktyce

Metryki finansowe w praktyce
Efektywne zarządzanie budżetem IT wymaga regularnego monitorowania metryk finansowych. Na przykład, jeśli rzeczywiste wydatki IT znacząco przekraczają planowany budżet, konieczna jest analiza, które obszary generują nadmierne koszty i jak można je zoptymalizować. Regularne raportowanie tych danych pozwala na szybkie reagowanie i podejmowanie działań naprawczych.

Metryki operacyjne w praktyce
Dostępność systemów jest kluczowa dla utrzymania ciągłości biznesowej. Regularne monitorowanie dostępności systemów oraz czasu reakcji na incydenty pozwala na szybką identyfikację problemów i minimalizację przestojów. Przykładowo, jeśli dostępność systemu spada poniżej ustalonego progu, zespół IT może natychmiast podjąć działania naprawcze i zapobiec dłuższym przerwom w działaniu.

KPI w Tworzeniu Oprogramowania na Zamówienie
W kontekście custom software development, kluczowe metryki to wskaźnik defektów (liczba błędów na jednostkę kodu), czas realizacji funkcji oraz wskaźnik testów automatycznych. Śledzenie tych metryk pozwala na ocenę jakości oprogramowania, efektywności zespołu deweloperskiego oraz stabilności procesu wdrożeniowego.

Najlepsze praktyki dla wdrożenia metryk i raportów

  • Wybór odpowiednich metryk: należy skupić się na metrykach, które mają bezpośredni wpływ na cele biznesowe i operacyjne.
  • Regularne monitorowanie i analiza: regularnie śledzenie wybranych metryk i analiza wyników jest ważna do szybkiej identyfikacji i reakcji na problemy.
  • Transparentność i komunikacja: zapewnienie przejrzystości w raportowaniu metryk, aby wszystkie zainteresowane strony miały dostęp do kluczowych informacji.
  • Automatyzacja raportowania: wykorzystanie narzędzia do automatyzacji raportowania, aby zwiększyć efektywność i dokładność danych.
  • Dostosowanie metryk do zmieniających się warunków: Regularne przeglądanie i dostosowanie metryk w odpowiedzi na zmieniające się cele biznesowe i technologiczne.

Efektywne metryki i raporty są kluczowe dla zarządzania działami IT oraz wspierania strategicznych celów biznesowych. Dla menedżerów IT i decydentów, zrozumienie i wdrożenie najlepszych praktyk w zakresie metryk finansowych, operacyjnych oraz KPI jest niezbędne do podejmowania świadomych decyzji, optymalizacji operacji i zapewnienia wysokiej jakości usług IT. Szczególnie w kontekście tworzenia oprogramowania na zamówienie, monitorowanie kluczowych metryk pozwala na dostarczanie wysokiej jakości produktów, które spełniają oczekiwania klientów i wyróżniają się na rynku.

O autorze
Izabela Węgrecka

Izabela to Project Managerka oraz Scrum Masterka od 6 lat związana z branżą IT. Posiada doświadczenie w kierowaniu różnorodnymi projektami oraz efektywnym zarządzaniu zespołami. Jest liderem ze zdolnością do tworzenia spójnych i zaangażowanych zespołów opartych na wartościach Scrum. Bez względu na skalę projektu potrafi stworzyć dynamiczne środowisko, w którym współpraca, innowacyjność i dostarczanie wartościowych produktów są priorytetami.

Comments

There are no comments yet. Be the first to leave one...

Write a comment:

Oops! Something went wrong while submitting the form.